Page 88 - دستاوردهای علمی جهان ایران‌شناسی - شماره 3
P. 88
آن تاریخ بازسازی و اطلاعات مفید دیگری ارایه شده است .گفته م یشود که‌مسلمانان از اواسط قرن
چهاردهم میلادی در مکتوبات خود استفاده از این خط و نگارش را آغاز کردند .1
موارد مورد استفاده از زبان نوشتاری شیائو اِرجینگ.
-1از ابتدای ورود اسلام به چین اغلب کتاب‌های اسلامی و آموزش‌های دینی ،به فارسی
نوشته می‌شد و بخش اعظمی ازکتاب‌های درسی مدارس مسجدی را هم کتا بهای نوشته شده
به زبان فارسی تشکیل می‌داد .کتاب‌هایی همچون (عوامل فی‌النحو)( ،ضوء‌المصباح)( ،عوامل
زنجانی)( ،شرح‌الکافیه)( ،تلخیص‌المفتاح)( ،عقاید‌الاسلام)( ،شرح‌الوقایه)( ،الخطب)( ،المرصاد)،
(الاربعون)( ،اشعه اللمعات)( ،گلستان)( ،بوستان) و (منهاج‌الطلب) که یکی از کتاب‌های درسی
آموزش زبان فارسی است و اولین کتاب آموزش زبان فارسی برای غیر فارس یزبانان محسوب
می‌شود ،نمونه‌ای از کتا بهای درسی اخلاقی و اعتقادی‌مسلمانان چین به شمار م یآیند که همگی
به زبان فارسی بوده و بیشترین حجم کتاب‌های درسی مدارس مسجدی را به خود اختصاص
م یدادند .حتی برخی کتاب‌های آموزشی هم که به زبان عربی نوشته شده بود معمول ًا نویسندگانش
ایرانی بوده و فرهنگ ایرانی در آنها به وضوح مشاهده می‌شد 2.معمول ًا در این کتاب‌ها از واژ‌هها
و اصطلاحات عربی و آیات قرآنی و احادیث زیاد استفاده می‌شد که مدرسین علوم اسلامی
درحاشیه آنها مطالبی را به زبان شیائو ارجینگ به عنوان ترجمه و تفسیر عبارات عربی درج
م یکردند .علاوه بر توضیحات مورد اشاره ،مطالب دیگری هم به همراه جداول کلمات عربی و
فارسی در توضیح بیشتر آن مطالب م ینگاشتند .آقای فنگ چنگ لیه یکی از دانشمندان اسلامی
در این زمینه گفته :درگذشته‌های خیلی دور کتاب‌های ملا جامی ،البیان ،الوقایه و برخی دیگر از
کتب عربی و فارسی به زبان شیائو ارجینگ ترجمه و چاپ شده بود .همه این مطالب بیانگر این
واقعیت است که شیائو ارجینگ وسیله‌ای برای تدریس آسان کتب فارسی و عربی برای طلاب
و دانشجویان علوم اسلامی مدارس مسجدی بوده است .این افراد با اینکه به زبان چینی تکلم
م یکردند ولی نوشتن و خواندن خط چینی برایشان سخت بود ،به همین دلیل برای شرح و تفسیر
عبارات و لغات مشکل از نوشتار شیائو ارجینگ استفاده م یکردند.
.1همان.
.2ابراهیم فنگ جین یوان /الاسلام فی الصین /صص 198تا .201
86
