Page 65 - دستاوردهای علمی جهان ایران‌شناسی - شماره 3
P. 65
چین در دوران َخن غربی ،بیش از 2000سال پیش ،امپراتوری چین با اشکانیان ( 247ـ 226
پیش از میلاد) ،از طریق جاده مشهور ابریشم رسما ارتباط داشت .از آن به بعد جاده ابریشم به
شریان بزرگ ارتباطی جهان تبدیل شد که از چین در شرق آسیا آغاز و از سرزمین آسیای میانه و
شب هقاره آسیای جنوبی عبور کرده و به فارس و شبه جزیره عربستان واقع در آسیای غربی رسیده
و سپس به آفریقا و اروپا وصل می‌شد .فارس یعنی ایران قدیم ،در جایگاه کلیدی جاده ابریشم
قرار داشته و سه مسیر جاده ابریشم ،یعنی جاده ابریشم زمینی شمالی از طریق «کریدور ِخه‌سی»
چین؛ جاده ابریشم جنوب غربی چین و جاده ابریشم دریایی ادویه ،همگی به سرزمین فارس در
آسیای غربی م یرسیدند .چین در انتهای شرق جاده ابریشم و ایران در انتهای غرب جاده ابریشم
بودند .مردمان دو کشور چین و ایران ،از طریق این شریان ارتباطی دیرینه و تاریخی ،در زمینه
مبادلات اقتصادی و فرهنگی به خوبی از امکانات و تسهیلات زمانی و مکانی موجود استفاده
کرده و تمدن‌های دیرین ه دو کشور به خوبی به مبادله و تلفیق با هم پرداختند .احترام متقابل،
تحصیل متقابل ،استفاده متقابل ،جلب و جذب متقابل و ستایش متقابل مردم دو کشور از فرهنگ
یکدیگر و رف تو‌آمد دوستانه بین آنها ،محور اصلی تعامل دوجانبه در تاریخ روابط مردمان دو
کشور در مدت بیش از 2000سال به شمار م یروند.
در طول هزار‌ههای گذشته ،و از طریق این مسیر تجاری ،ابداعات و دستاوردهای بزرگ مردم
چین ،شامل پارچ ه ابریشمین ،ظروف زیبا و لطیف چینی و سفالین ،طب و داروهای سنتی چین ،و
هنرهای نقاشی چینی ،یکی پس از دیگری به ایران و از آن طریق به غرب وارد م یشدند .مذاهب
قدیم فارسی همچون کیش زرتشتی ،آیین مانوی ،آیین بودایی ،مذهب مسیحیت نسطوری ،و دین
اسلام ،همچنین سازها ،هنر موسیقی و ابزار و آلات موسیقی ،رقص ،انواع هنرها ،ستار‌هشناسی،
تقویم ،طب و داروی فارس ،همراه فرستادگان خاص ،تجار ،دانشمندان ،مبلغان مذاهب و زبان و
ادب شیرین فارسی مورد استفاده آنها ،یکی پس از دیگری وارد شرق و سرزمین چین شدند که از
این راه به گنجین ه فرهنگی دو کشور چین و ایران غنا بخشیده و در تاریخ مبادلات فرهنگی جهان به
عنوان فصلی درخشان ثبت شده است.
براساس اسناد و مدارک تاریخی و باستان‌شناسی چین ،زبان فارسی به‌عنوان حامل تمدن قدیم
فارس در دوران سلسل ههای َخن و تانگ ،همراه تجار ،فرستادگان ،دانشمندان و مبلغان آیی نها
63
