Page 79 - دستاوردهای علمی جهان ایران‌شناسی - شماره 3
P. 79

‫پس از ورود اسلام به چین توسط ایرانیان و افزایش جمعیت مسلمانان در این کشور‪ ،‬زبان‬
      ‫فارسی علاوه بر رواج در بازار و دربار امپراتور‪ ،‬در بین مسلمانان این کشور که اغلب یا اصالتا‬
      ‫ایرانی و یا ایرانی مقیم بوده و یا تحت آموزش و تربیت آنان بزرگ شده بودند نیز به عنوان‬
      ‫زبان اول دینی و آموزشی و محاوره‌ای آنان مطرح گردید‪ .‬باگذشت زمان زبان و ادبیات فارسی‬
      ‫آنچنان در سه بخش بازار تجاری‪ ،‬دربار امپراتوری و جامعه مسلمانان چین گسترش یافت که‬
      ‫موجب شد در بخش تجارت و بازرگانی و گمرکات و ادارات مالیاتی‪ ،‬خط استیفی یا همان خط‬
      ‫سیاق که نوعی خط حساب و کتاب ایرانی است متداول شود‪ 1‬و در بین مسلمانان ب ‌هویژه در بخش‬
      ‫آموزش و سیستم آموزش مسجدی‪ ،‬اغلب متون درسی به زبان فارسی تألیف و تدریس شود‪ 2‬و‬
      ‫در دربار امپراتوری نیز برای تسهیل در روابط سیاسی بین دربار چین و پادشاهان ایرانی‪ ،‬موسسه‬
      ‫رسمی آموزش زبان فارسی و تربیت مترجمین و دیپلمات‌های زبردست و مسلط به زبان فارسی‬
      ‫به وجود آید‪ 3.‬گسترش زبان فارسی به‌ویژه درقرن‌های ‪ 13‬و‪ 14‬میلادی که سلسله یوان (مغول)‬
      ‫بر این کشور حکومت م ‌یکرد‪ ،‬به اوج خود رسید‪ .‬در این دوران به دلیل همراهی تعداد زیادی‬
      ‫از ایرانیان (بیش از یک صدهزار نفر) با لشگریان مغول‪ ،‬تحت عناوینی همچون سرباز‪ ،‬فرمانده‪،‬‬
      ‫صنعتگر‪ ،‬هنرمند‪ ،‬مبلغ‪ ،‬مدرس و‪ ...‬روابط فرهنگی بین ایران و چین فوق‌العاده گسترش یافت و‬

                                                    ‫به اقصی نقاط سرزمین پهناور چین رسید‪4.‬‬
      ‫آنچه که از آثار برجای‌مانده از دوران‌های مختلف اسلامی بیش از همه توجه محققین و‬
      ‫پژوهشگران علاقمند را به خود جلب م ‌یکند‪ ،‬گستردگی به کارگیری زبان فارسی در اسناد و‬
      ‫مدارک و کتاب‌های خطی و لو ‌حها و سن ‌گنوشته‌های اسلامی باقیم‌انده از دوران سلسل ‌ههای‬
      ‫مختلف امپراتوران چینی است‪ .‬هادی العلوی یکی از نسخه‌شناسان معروف عرب که کتاب‌های‬
      ‫خطی مسجد دونگ سه در پکن را مورد بررسی قرار داده‪ ،‬در این خصوص می‌گوید‪ :‬زبان فارسی‬

       ‫‪ .1‬لیو اینگ شنگ‪ /‬تاریخ ونحوه شکل گیری خط نژاد هوی وسایر اقلیتهای نژادی مسلمان شمال غرب چین‬
                                                          ‫‪ /‬مجله دراسات قومیه هوی ‪ /‬شماره یک سال ‪.2002‬‬

                                             ‫‪ .2‬ابراهیم فنگ جین یوان‪ /‬الاسلام فی الصین ‪ /‬ص ‪ 198‬تا ‪.201‬‬
       ‫‪ .3‬لیو اینگ شنگ‪ /‬تاریخ ونحوه شکل‌گیری خط نژاد هوی وسایر اقلیت‌های نژادی مسلمان شمال غرب‬

                                                       ‫چین‪ /‬مجله دراسات قومیه هوی ‪ /‬شماره یک سال ‪.2002‬‬
       ‫‪ .4‬لیواینگ شنگ‪ /‬پیرامون منشأ سیستم تلفظ زبان شیائو ارجینگ‪ -‬نحوه تلفظ کلمات چینی درجام ‌ع‌التواریخ‬

                                                     ‫رشیدالدین فض ‌لالله‪ ،‬بخش چین ‪ /‬دانشگاه نانجینگ ‪2006/‬‬

‫‪77‬‬
   74   75   76   77   78   79   80   81   82   83   84