Page 141 - دستاوردهای علمی جهان ایران‌شناسی - شماره 3

‫آخوند و پیروان مکتب قادریه آدم معمولی تلقی می‌شدند‪ .‬آنها به تبدیل شدن به موجود الهی‬
‫از طریق ریاضت اعتقاد و به معجزه بنیادگذار اعتماد داشتند اما انضباط و قوانین مذهبی را اجرا‬
‫نم ‌یکردند‪ .‬در انجام ‪ 5‬واجب قرائت‪ ،‬نماز‪ ،‬روزه‪ ،‬زکات و حج و سایر مراسم مذهبی جدی نبودند‪.‬‬
‫به تعظیم گنبد توجهی خاص داشتند و دائم ًا به گنبدهای نیاکان مذهبی مکتب قادریه رفته و عود‬
‫می‌سوزاندند و ابراز تعظیم م ‌یکردند‪ .‬مخصوص ًا در روز سالگرد درگذشت بنیادگذار‪ ،‬پیروان از‬
‫دور و نزدیک به زیارت گنبد رفته تا عمل خیر انجام داده و با پارچه سفید روی گنبد را بپوشانند‪.‬‬
‫حوزه مذهبی قادریه رابطه بین بنیادگذار‪ ،‬کوششمند‪ ،‬پیروان و گنبد بود آخوند مسجد بیشتر توسط‬
‫حوزه مذهبی استخدام و رهبر حوزه مذهبی در مسجد تلقی می‌شد و مراسم مذهبی را برای پیروان‬

‫برگزار م ‌یکرد‪.‬‬
‫نیای مذهبی مکتب قادریه در نسل هفتم به پایان رسید او جانشین نداشت‪ .‬قدرت مذهبی به‬
‫دست چند کوششمند رسید‪ .‬آنها به دو مکتب فرعی تقسیم شدند و جداگانه فعالی ‌تهای مذهبی‬
‫خود را انجام دادند‪ .‬یک مرکز‪ ،‬مکتب فرعی گنبد بزرگ شهر لین شیای استان گان سو و مرکز‬
‫دیگر گنبد جیو چای پینگ شهرستا ‌ن‌های یوان نینگ شیا بود‪ .‬سرکرده طریق ‌‌ههای مختلف قادریه‬
‫«لائو رن جیا»‌(‪ )lao ren jia‬یعنی آدم سالخورده خوانده می‌شدند‪ .‬موقعیت آنها بالاتر از کوششمند‬
‫بود و در واقع مبلغ مذهبی مکتب قادریه بودند‪ .‬هر چند لقب نیای مذهبی نداشتند‪ ،‬ولی در واقع‬

‫از اعتبار نیای مذهبی برخوردار بودند‪.‬‬
‫گنبدهای مکتب قادریه خیلی زیاد و در ‪ 5‬استان شیان سی‪ ،‬گان سو‪ ،‬نینگ شیا‪ ،‬چینگ‌های‬
‫و سی چوان پراکنده هستند‪ .‬این گنبدها همه آرامگاه مبلغان مذهبی کشورهای عربی و آسیای‬
‫میانه وارد شده به چین یا بنیادگذار طریقه‌های مختلف و همچنین ریاضت‌کشان معتبر و‬

‫دانشمند بودند‪.‬‬

‫هواسی‬
‫طریقه هواسی ‌(یعنی مسجد رنگی) توسط مالای چی تاسیس شده بود‪ .‬مکتب قدیم در‬
‫سا ‌‌لهای ‪ 1465‬تا ‪ ،1487‬در ناحیه با فانگ لین شیا مسجدی در غرب شهر سی فنگ سین ‌(‪xi‬‬
‫‪ )feng lin‬ساخته بود‪ .‬این مسجد به تقلید از معابد بودایی و کاخ شاهان با حکاکی و نقاشی رنگی‬

‫‪139‬‬