Page 44 - دستاوردهای علمی جهان ایران‌شناسی- شماره2

‫پس از احضار احمدخان دریابیگی به تهران و عدم حمایت مالی ت ّجار‪ ،‬مدرسه با رکود مالی مواجه شد‪،‬‬
‫تا آنجا که اغلب اوقات‪ ،‬معلمان از دریافت مواجب و حقوق خود محروم م ‌یماندند‪ .‬مسئولان مدرسه‬
‫در صدد چار‌هجویی برآمدند‪ .‬آنان در این خصوص اقدام به تشکیل انجمنی به نام وکلای مدرسه در‬
‫جماد ‌یالثانی‪ 1319‬ق نمودند‪ .‬وظیفه این انجمن‪ ،‬جم ‌عآوری کم ‌کهای مردمی برای تداوم کار مدرسه‬
‫بود‪ .‬این انجمن با همکاری دو تن از مسئولان گمرکات بنادر‪ ،‬یعنی عبدالحمید خان متی ‌نالسلطنه و‬

‫میرزا یانس ارمنی که خود نیز از اعضای انجمن مدرسه بودند‪ ،‬مدرسه را از تعطیلی نجات دادند‪.‬‬
‫وکلای مدرسه از مظفرالدین شاه‪ ،‬پادشاه وقت تقاضای کمک مالی کردند‪ ،‬شاه در پاسخ به‬
‫درخواست وکلای مدرسه مبلغ یک هزار تومان از درآمد گمرکات جنوب را در اختیار مسئولین‬

‫مدرسه قرار داد‪1.‬‬
‫بدنبال طرحی که کارکنان گمرک بنادر ارائه کردند و مقرر گردید‪ ،‬از واردات اجناس به گمرک‬
‫بوشهر‪ ،‬عدلی یک شاهی (ی ‌کبیستم قران)‪ ،‬و از اجناس صادراتی‪ ،‬عدلی نیم شاهی (ی ‌کچهلم‬
‫قران) به رسم اعانه دائم ًا به مدرسه پرداخت شود‪ ،‬ت ّجار بوشهر که به مساعدت معاون گمرک بوشهر‬
‫چشمداشت داشتند‪ ،‬از آن پیشنهاد استقبال کرده‪ ،‬با کمال میل و رغبت پذیرفتند‪ .‬بدین وسیله مدرسه‬
‫از انحلال و تعطیلی نجات یافت‪ .‬بر اساس صورتجلسات هفتگی مدرسه سعادت که در آرشیو بنیاد‬
‫ایرا ‌نشناسی شعبه بوشهر نگهداری‬
‫م ‌یشود‪ ،‬از این تاریخ به بعد‪ ،‬کارگزاران‬
‫دولتی‪ ،‬ت ّجار و بزرگان شهر‪ ،‬نمایندگان‬
‫سیاسی دول ‌تهای خارجی در بوشهر‪،‬‬
‫خوانین دشتی‪ ،‬دشتستان‪ ،‬حیا ‌تداوود‪،‬‬
‫حکمرانان ایالت فارس‪ ،‬شرک ‌تهای‬
‫تجاری خارجی در بوشهر مانند‬
‫وانکهوس و شرکاء‪ ،‬زیکلر و پا ‌لو گری‬
‫هر ساله مبلغی در وجه مدرسه سعادت‬

‫معلمان و شاگردان مدرسه سعادت (دوره پهلوی اول) پرداخت م ‌یکردند‪.‬‬

‫‪ .1‬همان‪ ،‬ص ‪.72‬‬

‫‪42‬‬