Page 122 - دستاوردهای علمی جهان ایرانشناسی - شماره 3
P. 122
طریق ههایدیناسلامدرچین
پروفسورماپینگاینگ
طریق ههای دین اسلام در چین به عنوان نوعی سازمان دینی در شمال غربی چین در حدود اواخر
دوره مینگ و اوایل دوره چینگ شکل گرفت .تاسیس آن بر مسلمانان مل تهای چین تاثیر زیادی
داشته و درواقع به ویژگی اساسی دین اسلام در منطقه شمال غربی چین امروز تبدیل شده است.
تاسیس طریقه ،علل عمیق تاریخی داشته است .فعالی تهای مذهبی مبلغین صوفی در منطقه شمال
غربی چین و پخش وسیع افکار مکتب صوفیه در آن منطقه ،علت خارجی شک لگیری و رواج طریقه
در چین بود« .درویش» معرف یشده در کتاب «تاریخ یوان .آیی ننام هها» و «حکیم پیرمرد» در روایت
اب نبطوطه ،قدیم یترین مبلغ مذهبی مکتب صوفیه ،ذکر شده در کتاب قدیم چین بوده است .در اوایل
دوره چینگ در کتاب «راهنمای اسلامی» مازو( )ma zhuدانشمند مشهور مسلمان چین ،فعالی تهای
تبلیغ دین اسلام از سوی مکتب صوفیه در دوران یوان و مینگ نیز معرفی شد .ولی این فعالی تها فقط
جنبه فردی داشت و تاثیر زیادی در مسلمانان چین بر جای نم یگذاشت .از اواخر دوره مینگ و اوایل
دوره چینگ افکار مکتب صوفیه در چین بطور گسترده پخش م یشد .در آن زمان ،هرچند دولت چین
سیاست تحریم دریایی به اجرا گذاشته بود ،ولی راه زمینی بین آسیای میانه و منطقه شمال غربی چین
همچنان بدون مانع باز بود .در این شرایط افکار صوفیه از آسیای میانه از طریق سین جیانگ وارد منطقه
گان سو ،نینگ شیا و چین گهای چین شد .در سال ،1684پس از باز شدن راه دریایی از سوی حکومت
چینگ ،رفت و آمد بین مسلمانان کشورهای آسیای میانه و مسلمانان چین رو زب هروز افزایش یافت و
تعدادی از مسلمانانی که تحت نفوذ افکار صوفیه قرار گرفته بودند در منطقه شمال غربی چین به تبلیغ
دین اسلام پرداخته و تعدادی از مسلمانان چین که برای تحصیل به کشورهای آسیای میانه و عربی اعزام
شده بودند نیز تا حدود زیادی افکار صوفیه را قبول کردند .از این جهت پخش افکار صوفیه در سین
جیانگ و منطقه گان سو و نینگ شیا و چین گهای وسی عتر از سایر مناطق چین است.
در دوره چینگ تنزل مداوم موقعیت مسلمانان در جامعه چین و شدت روزافزون ستم ملی
و تبعیض مذهبی ویژگی داخلی شک لگیری و رایج شدن طریقه دین اسلام یود .در دوران تانگ
120