Page 34 - دستاوردهای علمی جهان ایران‌شناسی- شماره2
P. 34
هندشرقی به منظور سركوب قبائل شورش ی منطقه تا حدود ده سال متوقف شد ،ا ّما به دلیل اهمی ت
نمایندگی بوشهر ب ه عنوان پایگاه ی در مسیر زمینی و دریایی هندوستان طولی نكشید ك ه این
شهر بندر ی اهمیت خود را به دست آورد و در آغازین سال‌های قر ن سیزدهم هجر ی به عنوا ن
مهم‌تری ن بندر تجار ی در خلیج‌فارس مبدل شد.
بوشهر در دور‌ه قاجار معتبرتری ن بندر تجار ی ایرا ن بود ك ه اكثر دو ل بزر گ اروپا در ای ن شهر
نمایندگ ی سیاس ی و تجار ی داشتند .درواز‌ة جنوب ی ایرا ن برا ی تباد ل افكار سیاس ی و مناسبا ت فرهنگ ی
بود .در نیم ة دو م حاكمی ت شاها ن قاجار منص ب دریابیگ ی بوجود آمد .در زما ن شی خ عبدالرسو ل
سومی ن حكمرا ن بوشهر از خاندا ن ابومه ّیر ی لق ب دریابیگ ی رای ج گردید .از زما ن شی خ نصرالّ‌لخا ن
پسر شی خ عبدالرسو لخا ن در سا ل 1272ه .ق حكوم ت بوشهر از ای ن خاندا ن منتز ع شد و از آ ن پ س
دول ت مركز ی یا حكوم ت فار س ،حكمران ی برا ی بوشهر تعیی ن م یكردند .حاك م بوشهر را «حكمران
ك ل بنادر و جزایر خلی جفارس» م ینامیدند ك ه قلمرو آنها تا بلوچستا ن ایرا ن ادام ه م ییاف ت1.
استقرار هیأ تها ی سیاس ی تبشیری دولتهای خارجی ،وجود دفاتر گمرك ی و بانكی ،انتشار
روزنام ههای مظفری ،اصلاح و تأسیس مدرسة سعادت مظفری در سال 1317ه.ق همه حكای ت
از اهمیت ای ن شهر بندری تا قبل از اتصال راه‌آهن سراسر ی به خرمشهر دارد.
.1فصلنامه مطالعا ت تاریخی ،سال سو م ،شماره سو م و چهارم ،پاییز و زمستان ،1370مقاله اسناد سیاسی میرزا
مح ّمدعلی‌خان مؤقرالدول ه حكمرا ن بنادر ،دكتر عبدالرسول خیراندایش ،ص .323
32
