Page 31 - دستاوردهای علمی جهان ایران‌شناسی - شماره 3

‫مفاخر فرهنگ و هنرآذربایجان‬

‫آری ‌نپور‪،‬یحیی‬

‫یحیی آری ‌نپور مرد ادب دوستی برخاسته از تبریز که هیچ‬
‫کس او را نمی شناخت و بیشتر عمر خود را صرف قلمزنی دیوانی‬
‫در موسسات دولتی و نیمه دولتی‪ ،‬چون اداره بیوتات سلطنتی و‬
‫شرکت ذوب آهن و دارایی کرده بود‪ ،‬پس از بازنشستگی به‬
‫آرزوی دیرینه خود جامه عمل پوشاند‪ .‬در سال ‪ 1349‬که تاریخ‬
‫یکصد و پنجاه سال ادب فارسی را در اثری ماندگار با نام از صبا‬
‫تا نیما تالیف کرده بود‪ ،‬به دست ناشر سپرد و بدین طریق خود را در کنار معتبرترین پژوهشگران‬
‫معاصر قرار داد‪ .‬یحیی میرزادانش معروف به یحیی آری ‌نپور‪ ،‬آن چنان که در مصاحبه مندرج‬
‫در کتاب امروز‪ ،‬شماره اول (مهر‪ )1350‬گفته‪ ،‬در تبریز به دنیا آمد‪ .‬نخستین سالهای کودکی‬
‫اش مقارن بود با انقلاب خونین آذربایجان و بلوای تبریز‪ .‬در اواسط ‪ 1298‬که در کلاس ششم‬
‫دبیرستان تحصیل م ‌یکرد‪ ،‬در مقام سردبیری‪ ،‬شش شماره از مجله ادب‪ ،‬ارگان انجمن دولتی‬
‫محصلان مدرسه متوسطه محمدیه را انتشار داد‪ .‬شش شماره بعدی این مجله در دوره اندوهبار‬
‫پس از سرکوبی آزادیخواهان تحت نظر اسماعیل امیرخیزی منتشر شد‪ .‬آموزگاران وی در این‬
‫دبیرستان شادروانان ابوالقاسم فیوضات‪ ،‬تقی رفعت و احمد کسروی بودند‪ .‬گاهی به تفنن قصیده‬

‫و غزل می‌ساخت و دانش تخلص م ‌یکرد‪.‬‬
‫آری ‌نپور در سال ‪ 1300‬مدیرگروه تئاتر «آیینه عبرت» بود که کارگردانش هم محمد ظهیری‬
‫و از جمله بازیگرانش جبار باغچه بان و جعفر ادیب و اصغر ارژنگی و هلال ناصری بودند‪.‬‬
‫گروه «آیینه عبرت» تا سال ‪ 1306‬دوام آورد‪ .‬وضعیت حاد سیاسی ناشی از کودتای سال ‪1299‬‬
‫بالاخره این گروه تئاتر را هم به تعطیلی کشاند‪ .‬اعضای آن از این سال در گروه آکتورال تبریز به‬
‫سرپرستی رضا قلی زاده به فعالیت پرداخت‪ .‬آری ‌نپور بعد از این از بازیگران گروه «آرین» شد به‬

‫کارگردانی و سرپرستی بیوک آقا نخجوانی که از سال ‪ 1302‬تا شهریور ‪ 1320‬فعال بود‪.‬‬

‫‪29‬‬